Müzik hobi olarak uğraşmak için dahi pahalı bir disiplindir.

Konservatuvarda örgün öğretim içinde bulunmadığım dönemden itibaren, pek çok özel öğrenci yetiştirdim ve yetiştirmeye devam ediyorum. Bu öğrencilerin içinde çok başarılı olanlar olduğu gibi yalnızca büyük istek sahibi gençler ve çocuklar da vardı. Bunların yanısıra ise ailelerin bir şekilde müzikle tanıştırmak istediği öğrencilerle de çalışma fırsatım oldu. Bugün yaylı çalgılar ailesi ile çalışmak isteyen öğrenci adayları için bir kaç başlık toparladım ve sizlerle paylaşmak istedim.

Bir yaylı çalgı eğitimine başlarken neler gerekli ve sizi neler bekler.

Öncelikle orta seviyede bir giriş çalgısı. Dengeli bir yay, orta seviye bir reçine, Metronom, Nota sehpası, eğitim materyalleri. 2023 yılının ilk döneminde bunları İstanbul’da toplarsak ortalama 10000TL gibi bir rakamla başlamanız olasıdır.

Öncelikle bilinmesi gereken bazı başlıkları sıralamak isterim.

Hocanızın elindeki çalgı ile aynı kalitede ses alamazsınız.

Profesyonel bir eğitimcinin elindeki çalgı ile öğrencinin elindeki çalgı arasında ciddi ses ve teknik farklılıklar bulunmaktadır. Bizler yılların birikimi ile profesyonel sahne ve prodüksiyon çalışmaları için yüksek kaliteli çalgılar ve çalgı ekipmanları kullanırız. Öğrencilerinizin elindeki çalgılardan bu performansı bekleyemezsiniz.

Örnek olarak, bugün piyasada 200TL seviyesinde yaylı çalgılar için teller satılmaktadır. Başlangıç aşamasında çalgıyı yeni öğrenen, akordu yeni öğrenen öğrenciler için oldukça da yeterlidir. Ancak bizler çalgılarımızın yapısına, duymak istediğimiz sese göre profesyonel teller kullanırız. Bu teller ise ortalama 3000TL civarında başlar ve çok daha büyük rakamlara kadar ulaşır. 200TL lik bir telden 3000 TL lik bir performansını beklememelisiniz. Aynı şekilde aldığınız uzak doğu malı, fabrikasyon çalgılar ile yaklaşık 100 küsür yıllık ve muhtemelen sizin çalgınızın maddi değerinden çok daha yüksek, el yapımı bir çalgı ile de kıyaslama yapmanız doğru değildir.

Bugün dünyada yalnızca reçine üreten çok özel atölyeler vardır. Bizler bu atölyelerin özel reçineleri ile istediğimiz tonları almaya çalışıyoruz. Sizler ise aldığınız çalgıların kutularından çıkan eşantiyon reçineler ile aynı tonları almak istiyorsunuz. Bu mümkün müdür?

Eğitim

Önemli başlıklardan biri de tabi ki eğitimdir. Mutlaka bir sanatçı/eğitimci den ders almanız gereklidir. Doğru teknik, doğru metod, hedef belirleme, üslup tarz çalışmaları, genel müzik bilgisi, temel armoni, tarza uygun repertuvar konularından sorularını karşılıksız bırakacak bir eğitimci sizi bir yere taşıyamaz. Her sanatçı-müzisyen eğitim veremeyebilir. Eğitim verebilmek için bununla ilgili eğitim ve deneyime sahip olmak gereklidir.

Eğitim için en haftada 2 gün zaman ayırmalısınız. Ayrıca eğitim haricinde de mutlaka çalgınız ile eğitimcinin yönlendirdiği çalışmaları yapmanız gerekir.

Ders saati ortalama 30 - 45Dk olmalıdır. Ancak derse başlangıç, akort, çalgıların hazırlanma süresi ve ders hakkında konuşmalar ile birlikte bu çalışma 60DK ya kadar uzayabilir.

Eğitimler çeşitli kurs merkezlerinde, özel çalışmalarda, sınıf derslerinde olabilir. Önemli olan eğitimcinin her öğrenciyi doğru ve eşit bir biçimde yönlendirebilmesidir.

Bugün itibari ile baktığımda henüz eğitimini tamamlamamış, çalgısından ancak ses çıkartabilen pek çok öğrencinin geçim derdi ile ders verdiğini görüyorum ve bunu kesinlikle onaylamıyorum. Henüz kendisi tam anlamıyla yetişmemişken nasıl bir öğrenci yetiştirebilir, ne verebilir çok tartışmalıdır. Sizler yalnızca ucuz olduğu için bir kişi yada kurumdan ders almayı tercih ediyorsanız beklentilerinizi tamamen yok etmelisiniz. Bu çalışmaların çoğu zaman kaybına neden olmaktadır.

Eğitim ücretleri adına baktığımda yine 2023 yılının ilk aylarına göre değerlendirme yaparsak, saati 200 TL ye 300 TL ye aldığınız bir eğitim asla profesyonel bir eğitim olmayacaktır. Biraz önce yukarıda belirttiğim ekipmanın profesyonel devamlılığını sağlamak için dahi ciddi rakamlar ödeyen bir eğitimci minimum saat ücretini 750TL den başlatabilir ki bu da gerçekten idealist ve öğrenci yetiştirme hedefinde olan eğitimcilerin başlangıç fiyatıdır. Tüm geçimini müzik üzerinden sağlayan bir eğitimci - sanatçı ise bu rakamların üzerine çıkmak zorundadır.

Sözün özü, müzik yapmak istiyorsanız, hatta iyi müzik yapmak istiyorsanız, bu iş için iyi bütçe, iyi zaman ayırmalısınız. Yalnızca bütçe yada yalnızca zaman yeterli olmayacaktır. Maalesef ki Türkiye sanat yapmak için zor bir ülkedir ve sanat üretmek, müzik üretmek pahalı bir uğraştır.

Yrd.Doç.Dr. Oğuzhan Uç